14.07.2024
Συνέντευξη της Υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφίας Ζαχαράκη στην εφημερίδα “Παρασκήνιο” και τη δημοσιογράφο Άννα Καραβοκύρη
ζαχαρακη-παρασκηνιο-1024×636

Ερώτηση: Είναι γεγονός ότι το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών προκάλεσε «αναταράξεις» σε όλα τα κόμματα. Εκτιμάτε πως η ΝΔ μπορεί να «μαζέψει» το 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους που έχασε;

Απάντηση: Επιτρέψτε μου, αν και καταλαβαίνω πως χρησιμοποιείται δημοσιογραφικά ο όρος «μαζέψει» να μην τον υιοθετήσω! Η Νέα Δημοκρατία δεν έγινε κυβέρνηση ούτε συγκέντρωσε ένα τόσο υψηλό ποσοστό τη δεύτερη τετραετία επειδή έτυχε να «μαζέψει» ψηφοφόρους. Αυτά συνέβησαν επειδή κατάφερε να πείσει τους πολίτες ότι διαθέτει σχέδιο, αξιοπιστία, αποτελεσματικότητα, σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Πείστηκαν βλέποντας έναν πρωθυπουργό να ηγείται μιας ομάδας και μιας προσπάθειας να αντιμετωπιστούν χρόνιες παθογένειες, να προωθηθούν κρίσιμες μεταρρυθμίσεις. Ταυτόχρονα με τη διαχείριση μείζονων κρίσεων όπως ήταν η πανδημία, η απόπειρα υβριδικής εισβολής στον Έβρο, η κρίση με την Τουρκία, η θεομηνία Ντάνιελ που κατέστρεψε τη Θεσσαλία, οι μεγάλες φωτιές η κλιματική κρίση. Δεν ήταν ούτε αυτονόητες ούτε δεδομένες οι επιτυχίες. Αυτό που κρατάμε ως κυβέρνηση από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι η εντολή των πολιτών και εκείνων που πήγαν στην κάλπη αλλά και εκείνων που δεν πήγαν, να σκύψουμε το κεφάλι πάνω στα προβλήματα της κοινωνίας με μεγαλύτερη φροντίδα. Επειδή οι ευρωεκλογές έδειξαν και κάτι άλλο, ότι καμιά άλλη πολιτική δύναμη δεν θεωρείται επαρκής να αναλάβει έστω και δυνητικά την ευθύνη για την πορεία της χώρας.

Ερώτηση: Στη ΝΔ έχει ανοίξει η συζήτηση για την «ταυτότητα» της παράταξης. Πιστεύεται ότι η διεύρυνση αποτελεί μονόδρομο για ένα κόμμα προκειμένου να αποκτήσει κυβερνησιμότητα;

Απάντηση: Να ορίσουμε καταρχήν τι σημαίνει ταυτότητα σε ένα κόμμα. Είναι φυσικά οι αρχές , οι οποίες χωρίς να αλλάζει ο πυρήνας τους προσαρμόζονται στις ανάγκες της κοινωνίας. Ένα κόμμα χωρίς αρχές είναι απλώς μια συνομοσπονδία συμφερόντων και φιλοδοξιών. Όμως και ένα κόμμα με αρχές που δεν εναρμονίζονται και δεν συντονίζονται με την εποχή τις προκλήσεις και τα προβλήματα των ανθρώπων, οδηγούν σε ένα κόμμα που υπάρχει για τον εαυτό του, έξω από το κοινωνικό πλαίσιο. Η Ν.Δ από την εποχή του Κωνσταντίνου Καραμανλή έως σήμερα στην εποχή του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι κατεξοχήν κόμμα που συμβαδίζει με την εποχή και την κοινωνία. Η διεύρυνση προς το κέντρο ως στρατηγική επιλογή και φυσική ροπή αν θέλετε, έδωσε τη νίκη το ’90 με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, το 2004 με τον Κώστα Καραμανλή και το 2019 με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Δε βρίσκω επομένως κανένα λόγο για αναζητήσεις δήθεν, της ταυτότητας μας. Είμαστε με την κοινωνία, για την κοινωνία με τρόπο ουσιαστικό και πρωτίστως υπεύθυνο προκειμένου να υπηρετούνται μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα της χώρας. Το σχηματοποίησε ο πρωθυπουργός εξαιρετικά: ούτε αριστερά ούτε δεξιά μόνο μπροστά.

Ερώτηση: Τα μεγαλύτερα προβλήματα φαίνεται πως έχει ο χώρος της Κεντροαριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ του Στέφανου Κασσελάκη θα μπορούσε να αποτελέσει κυβερνητικό εταίρο της ΝΔ στο μέλλον;

Απάντηση: Δεν επιχαίρουμε για τα προβλήματα στα κόμματα της αντιπολίτευσης, ακόμη κι αν αυτό θεωρητικά συμφέρει τη Ν.Δ. Διότι ξεκάθαρα δεν είναι προς το συμφέρον της χώρας, να μην υπάρχει μια σοβαρή δύναμη αντιπολίτευσης με την οποία σε μια κρίσιμη στιγμή να μπορούμε να συνεννοηθούμε. Για να μην υπεκφύγω του βασικού ερωτήματος σας, θυμίζω ότι τον ΣΥΡΙΖΑ είτε υπό την προηγούμενη ηγεσία του είτε με την τωρινή δεν τον θεωρούν αξιόπιστο οι ίδιοι οι πολίτες. Εκεί τελειώνει και η συζήτηση επί υποθετικών σεναρίων!

Ερώτηση: Κατά την άποψη σας, το ΠΑΣΟΚ που αποτελεί ένα ιστορικό κόμμα γιατί δεν μπορεί να ανακάμψει; Υπάρχει πρόβλημα με τα πρόσωπα ή με την στρατηγική του;

Απάντηση: Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε μια διαδικασία εκλογής νέου προέδρου και θα ήταν εντελώς άκομψο από μέρους μου οποιοδήποτε σχόλιο για τα πρόσωπα ή τη στρατηγική του. Θα θυμηθώ μόνο ότι το ιστορικό όπως λέτε κόμμα, μαζί με τη Ν.Δ έβαλε «πλάτη» για το εθνικό συμφέρον. Η περίοδος της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου ήταν μια απ΄αυτές αλλά όχι η μόνη. Μαζί βρεθήκαμε να ψηφίζουμε το «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα ή τη συμφωνία με τους εταίρους τον Αύγουστο του 2015 για να μην οδηγηθεί η χώρα εκτός της Ευρωζώνης από τον περήφανο τυχοδιωκτισμό των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Θα ήθελα να δω επομένως το ΠΑΣΟΚ στην τροχιά εθνικής υπευθυνότητας να μην αμνηστεύει ευθύνες, τυχοδιωκτισμούς και πρακτικές που οδήγησαν και στελέχη του όπως ο Β Βενιζέλος και ο Αν. Λοβέρδος στη δίνη της σκευωρίας της Νοβάρτις μαζί με τον Αν. Σαμαρά, τον Π. Πικραμμένο, τον Γ. Στουρνάρα κλπ.

Ερώτηση: Ας περάσουμε στα ζητήματα του χαρτοφυλακίου σας που είναι πολλά και κρίσιμα. Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας ολοένα και πληθαίνουν. Μπορεί η πολιτεία να προστατέψει αποτελεσματικά αυτά τα θύματα;

Απάντηση: Αρχικά να πω ότι η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι ένα καινοφανές φαινόμενο στην ελληνική κοινωνία και στην ελληνική οικογένεια. Οι δολοφονίες γυναικών εμφανίζονταν και δικαιολογούνταν μέχρι αρκετά πρόσφατα ως «εγκλήματα πάθους». Ολοι οι ειδικοί αναφέρουν ότι αυτό που άλλαξε είναι ότι οι γυναίκες αντιδρούν, καταγγέλλουν, φεύγουν και συνολικά η κοινωνία είναι πλέον μη δεκτική στην έμφυλη βία. Πασχίζουμε συλλογικά ως κυβέρνηση και εμείς ως Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας να συγκροτήσουμε ένα αποτελεσματικό δίκτυο προστασίας. Συμπληρώνουμε κάθε μέρα το πλαίσιο, επαγρύπνισης, νομικής αντιμετώπισης, παροχής συμβουλευτικής, τα πρωτόκολλα και τις διαδικασίες υποστήριξης των γυναικών. Χρειάζεται να τα επαναλαμβάνουμε γιατί πρέπει να γίνουν κτήμα κάθε γυναίκας. Σε όλη τη χώρα λειτουργούν 44 συμβουλευτικά κέντρα τα οποία παρέχουν δωρεάν νομική και συμβουλευτική στήριξη. Κάθε γυναίκα που αισθάνεται ότι απειλείται ή κινδυνεύει μπορεί να απευθυνθεί σε ένα απ’ αυτά τα κέντρα και σε καθεστώς πλήρους εχεμύθειας να λάβει τις σωστές συμβουλές, να εγκαταστήσει το panic button. Η εφαρμογή αυτή έχει αποδειχθεί σωτήρια σε δεκάδες περιπτώσεις καθώς υπήρξε άμεση παρέμβαση της αστυνομίας. Από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή πάνω από 408 γυναίκες πάτησαν το κουμπί με άμεση παρέμβαση της αστυνομία. Ο αριθμός όσων την εγκατέστησαν είναι πολλαπλάσιος. Όμως με βάση τα επίσημα στοιχεία μέσα στον Ιούνιο 44 άνδρες ζήτησαν και έλαβαν την εφαρμογή του panic button. Βλέποντας τη διάσταση του προβλήματος επεκτείνουμε τη χορήγηση του panic button και σε άλλα μέλη της οικογένειας που αισθάνονται ότι απειλούνται μέσα σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον. Στη γραμμή SOS 15.900 δεχόμαστε χιλιάδες κλήσεις είτε από γυναίκες που θέλουν να καταγγείλουν και να τις κατευθύνουν ειδικοί. Στην περίπτωση που η γυναίκα νιώσει ότι κινδυνεύει και επιλέξει να απομακρυνθεί από το περιβάλλον της, της προσφέρουμε πλήρη φιλοξενία με τα παιδιά της, στους ξενώνες που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα υπό κρατική εποπτεία ενώ υπάρχουν και πολλές αντίστοιχες δομές που λειτουργούν ΜΚΟ. Με την είσοδο στον ξενώνα φροντίσαμε η γυναίκα, να γίνεται δικαιούχος του Ελαχίστου Εγγυημένου Εισοδήματος ώστε να έχει ένα πρώτο εισόδημα. Προσφάτως για να καλύψουμε το στάδιο από την καταγγελία έως και την είσοδο στον ξενώνα (απαιτούνται ορισμένες ιατρικές εξετάσεις) προχωρήσαμε ως Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σε συμφωνία με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων και προστέθηκαν και τα safe houses από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ως χώροι βραχείας φιλοξενίας γυναικών θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, στα πρώτα 24ωρα απομάκρυνσής τους από το σπίτι. Καταλαβαίνουμε βεβαίως ότι, η παραμονή στους ξενώνες δεν αποτελεί κανονικότητα και όταν η γυναίκα νιώσει δυνατή παρέχουμε ως πολιτεία στέγη και εργασία σε συνεργασία με μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες είναι αρωγοί σε αυτό τον κοινό αγώνα.

Ερώτηση: Ποιες αλλαγές προωθείτε προκειμένου να απλουστευθούν οι διαδικασίες αναδοχής και υιοθεσίας παιδιών που διαβιούν σε ιδρύματα;

Απάντηση: Ως Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ήδη από το Φθινόπωρο του ‘ 23 αναβαθμίσαμε σημαντικά το πληροφοριακό σύστημα αναδοχής και υιοθεσίας «Anynet». Διαπιστώνουμε με χαρά μια σημαντική αύξηση κατά 14% στις υιοθεσίες, και μια θεαματική αύξηση 80% στις αναδοχές που αποδίδεται στο γεγονός ότι αυξήθηκε ο αριθμός των αιτήσεων και μειώθηκε ο χρόνος της σύνδεσης των υποψηφίων θετών και αναδόχων γονέων με τα παιδιά που βρίσκονται στα ιδρύματα. Πέρυσι είχαμε 194 υιοθεσίες και 94 αναδοχές όταν το 2022 τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 170 υιοθεσίες και 52 αναδοχές. Για να κατανοηθεί η ουσία του προβλήματος θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες ότι στα ιδρύματα αυτή τη στιγμή η πλειονότητα των παιδιών είναι άνω των 12 ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας μας, τον Ιανουάριο του 2024 πάνω από το 80% των υποψήφιων γονέων εκδήλωνε ενδιαφέρον για να συνδεθεί με παιδί ηλικίας έως 5 ετών, κατά κανόνα υγιές. Όμως και πάλι στα ιδρύματα τα παιδιά που παραμένουν είναι παιδιά με πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας, τουλάχιστον 67% ή ψυχική πάθηση, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής ή και αναπτυξιακής αναπηρίας, τουλάχιστον 50%. Σε αυτά τα παιδιά οφείλουμε τη μεγαλύτερη στήριξη και φροντίδα. Ερχόμαστε λοιπόν και προκειμένου να τους προσφέρουμε ένα οικογενειακό περιβάλλον και μια ζωή έξω από το ίδρυμα αρχίζουμε – εκτιμώ από το Σεπτέμβριο – διαδικασία σύνδεσης με ειδικά εκπαιδευμένους επαγγελματίες αναδόχους γονείς. Οι οποίοι θα λαμβάνουν αυξημένη κρατική αμοιβή, στα 1.850 ευρώ μικτά. Παράλληλα προχωράμε και στην ενίσχυση των φορέων εποπτείας αναδοχής και υιοθεσίας με περισσότερους κοινωνικούς λειτουργούς ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία της κοινωνικής έρευνας. Εχοντας αναφέρει όλα τα παραπάνω θέλω να είμαι απόλυτη σε ένα πράγμα: δεν θα κάνουμε προς χάριν της ταχύτητας εκπτώσεις στη διασφάλιση του συμφέροντος των παιδιών. Απαράβατη αρχή παραμένει πως τα παιδιά πρέπει να συνδέονται με οικογένειες οι οποίες είναι κατάλληλες για να ανταποκριθούν στις ψυχοσυναισθηματικες τους ανάγκες και να τους εξασφαλίσουν μια ασφαλή διαβίωση. Επομένως διαδικασίες fast track στο πλαίσιο της παιδικής προστασίας δεν μπορεί να υπάρχουν, διότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ασφάλεια των παιδιών.

Ερώτηση: Στο επίκεντρο της πολιτικής σας δράση βρίσκεται και η στεγαστική πολιτική. Πως προχωρούν τα προγράμματα «Σπίτι μου 2» και «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»;

Απάντηση: Είναι μόνον δυο από τα «εργαλεία» που εντάξαμε στη συνολική στεγαστική πολιτική για να βοηθήσουμε οικογένειες, νέα ζευγάρια και ευάλωτους να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι. Σχετικά με το «Σπίτι 2» αναμένουμε – και είμαι σίγουρη ότι ο πρωθυπουργός θα το πετύχει – τη διάθεση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης ώστε να μπορεί να προχωρήσει μόλις ολοκληρωθεί το « Σπίτι 1». Επιδίωξη μας είναι με το δεύτερο αυτό πρόγραμμα να καλύψουμε διπλάσιο αριθμό δικαιούχων με επέκταση του ηλικιακού ορίου στα 50 έτη και αλλαγή εισοδηματικών κριτηρίων. Οι σημαντικές βελτιώσεις στο « Ανακαινίζω- Νοικιάζω» προχωρούν και σε λίγες μέρες θα είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε το νέο πλαίσιο. Το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αύξηση του ποσού της επιχορήγησης στο 60% και αναδρομικότητα για όσους έχουν ήδη υποβάλλει αίτηση.

Ερώτηση: Η αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος ήταν και παραμένει μια από τις πρώτες προτεραιότητες της κυβέρνησης. Εκτός από τη στεγαστική πολιτική, ποια άλλα μέτρα μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της υπογεννητικότητας;

Απάντηση: Η ανάσχεση της δημογραφικής κατάρρευσης είναι απόλυτη προτεραιότητα για τη χώρα και έτσι αντιμετωπίστηκε από την κυβέρνηση μας ήδη από την πρώτη θητεία μας. Η υπογεννητικότητα είναι μια παράμετρος του προβλήματος και στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα περιληφθούν πολύ συγκεκριμένα μέτρα ειδικά για αυτό. Είμαστε σε στενή συνεργασία και πλήρη ταύτιση σκοπών με το Υπουργείο Υγείας και τον υπουργό Αδωνι Γεωργιάδη που θέλω να ευχαριστήσω και δημόσια για την ευρύτητα και την ταχύτητα ανταπόκρισης στις προτάσεις μας. Με το ίδιο πνεύμα ανταποκρίνονται όλοι οι συνάδελφοι υπουργοί. Όπως διαπιστώσαμε και στην πρόσφατη συνάντηση με τον υπουργό οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη με τον οποίον συνεργαζόμαστε για τα θέματα της ενίσχυσης οικογένειας και στην συνάντηση που είχαμε με τον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο. σε αυτή τη δεύτερη φάση επεξεργασίας του σχεδίου, με βάση τις κατευθύνσεις που έχει δώσει ο πρωθυπουργός. Θα ακολουθήσουν συναντήσεις με την υπουργό εργασίας Νίκη Κεραμέως, τον υπουργό παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη, τον υπουργό Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιο και άλλους συναδέλφους Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το δημογραφικό είναι ένα δεκαετές σχέδιο εθνικής πολιτικής, θα χρειαστεί συνέπεια εφαρμογής και συνεργασία όλων. Όμως χρειάζεται εθνικός πραγματισμός και ένας εφικτός στόχος είναι να σταθεροποιήσουμε τις γεννήσεις και να βάλουμε ένα φρένο. Είμαι αισιόδοξη ότι θα το πετύχουμε.